Monday, April 13, 2009

Mumbai Tuisunsuo 12/04/09 Vol 1 Issue 31

ISU KRISTA KHA A THONAWK TAK TAK AM?

By: Kaprosang Joute

Isu Krista Cross a an kheng bet hnung a nithum ni khan a tho nawk thu ei Bible in ami hrila. Kristien hai chun hi ni hi Easter Day annawleh Easter Sunday tiin ei lawm hlak a. Kristien hai ta dingin hi ni hi a poimaw hle lai zingin, Isu Krista kha a thi a, a thonawk ngei anih ti ringlo tu tamtak an um bawk. Isu Krista kha a thonawk ngei ani chun, sakhuo phuntu dang hai nekin a ropui lem ti a suk chieng ding anih. Buddha chu alo thi tah a, Mohammad khom alo thi tah a, Confucius khom alo thi ta bok. Amiruokchu Kristien hai ta ding chun, Isu Krista hi voisun ni hin a hring anih!!

Mitin ta dingin thina chu vawikhat ruot anih a, sap hai chun “the great equalizer” antih a. Nobel Prize dawngtu hai, Beauty queens hai, President hai, billionaires hai khom an thi ve tho a. Nikhat chu nang le kei khom ei hun la hung tlung ve ngei atih. Ei lungngaiin ei inngaisiet el dim anih? Thuthlung thar a ei hmu danin, Isu Krista thina a hnena a inthawk hin ringtu hai ta dingin thina khel ah chatuon hringna kawt ami hawng pek a. Chuleiin Kristien hai ta ding chun thonawkna hi a ropui el baka, ei ringna hi thonawkna a naw chu innghatna ding ei nei nawh. Hieng ang lawma thil ropui le mak hi tienami angin eiin liem tir el dim anih? A thonawk ngei anih iengtinam hre thei ei ta? Isu Krista hi a thi a, a thonawk ngei anih ti ei hriet fie hi a poimaw em leiin ei Bible in a hril danin hei sui ei tih.

Self Phrophesy:

Hei ngaituo vel chun, nithum hnung thi ta hnung hung tho nawk chu thil awi harsa tak anih. Ringnawtu hai chun an awi nuom naw hrim a. Amiruokchu Isu Krista khan a thi ding thu le, nithum hnunga a thonawk ding thu a hril lawk a. Bible scholar Wilbur Smith chun hieng hin atih a; ‘A thi zo nithum hnunga a thonawk ding thu a hrillawk khan, a hriet chieng hle annaw chun mi invet hai thil hril ang cho ani ding anih. Religion dang phuntu pakhat khoma an hril ngam ve nawh.’ A thuoihruoi hai kuoma a hril ani leiin, a thonawknaw chun a thuoihruoi haiin an ring tan aw ding anih bawk. Chuleiin, a hrillawk anga a thonawk naw chun chu, Pathien nau tak tak annaw tina ani ding anih.

Isu Krista kha athi tak tak am?

Mi thenkhat chun Isu kha a thi tak tak nawa, thlan sunga boruok dei khan a hung sukhar nawk anih antih a. Hi theory hi swoon theory an tih a. Amiruokchu Journal of the American Medical Association a article pakhat chun swoon theory hi thil ni thei annawh atih a. Medical le historical evidence ei en chun Isu hi a thi chieng ngei anih ti hriet thei in a um. A nak changtieng panga fei a an sun khan, a chuop(lungs) le a lung (heart) tuomtu pericardium anti hai a sun thleng ngei ring a um, hi lei hin a thi chieng ngei anih ti ei hriet thei. Chu el khel a, hieng hunlai a non-christian historian hai lekha ziek a khom Isu Krista hi a thi ngei anih ti anlo ziek bawk a. Hieng hun laia Kristien hai annawleh, Romans hai annawleh Jews hai lekha ziek ah Isu Krista kha a thi tak tak nawh ti ziek ieng khawm a um bawk nawh. Chu lei chun Isu Krista kha a thi tak tak anih ti ei hriet chieng thei anih.

A thuoihruoi haiin a ruong anin ruk hmang am?

Historians hai chun Isu Krista a thi tak tak anih ti thu ah an buoi nawa, amiruokchu tamtak chu thlan a inthoka a ruong a bohmang thuah an buoi a. English journalist Dr. Frank Morrison chun thonawkna hi a taktak nilo, thu vuongva mei mei anih tiin research thaw a, lekhabu khom ziek a tum a. A reaserch thaw chu Isu Krista an phumna thlan a inthawk a tan a. A nithum ni khan Isu Krista thlan kha a ruok a hmu anih ti hi tukhawm a sel thei an umnawa. Juda hotu hai khom khan mak antih a, a thuoihruoi haiin anin ruk hmang anih tiin anin tum hiel a. A thlan kha Rome sipai haiin darkar 24 an veng a, a thuoihruoi haiin Rome sipai hai hrietlo in lungpui lientak an zawn a, a ruong an lakdawk ding chu thil theilo ang tluk anih. Amiruokchu, a lung kha alo in tawl hmanga, a ruong khom alo um ta bok nawh anih. A ruong kha hmu dingin ala um nisienchu, a hmelma hai khan hmusuok nawk em em anta, a thonawk nawh ti khom hrildar nghal antih. Nisienlakhom mi pakhat khomin a ruong ka hmu ti ding an umnaw leiin, Morisson chun Isu Krista ruong kha a thlan ah a um tanawh ti chu a bel chieng tah a.

Morrison chun a investigation chu sunzawmin, Isu Krista thuoihruoi hai thiltum tieng a en nawk a, thonawkna kha a thuoihruoi haiin thuvuongva an siemfawm mei mei am anih tiin a ngaituo nawk tah a. Amiruokchu mi tamtakin Isu Krista kha an hmu a, a thuoihruoi hai khom lusun a inbi hmang hai kha, huoisentakin an hung suok a, Isu an hmu thu an hung puonglang a. Nuhmei hai kuomah a taksa ngeiin an lang hmasa taka, a thuoihruoi hai kuoma khom an lang bawka. A kut a ke hai an entir a, a taksa khom an them a, inbiek khom anin biek pui bok. Kum 56 AD khan Tirko Paula chun hienghin a ziek a : Chu hnunga chun unau 500 neka tam lai an lar nawka, chuhai laia mi tam lem chu tu chen hin an la dam rawp a; thenkhat ruok chu an in tah a (1 Korinth15:6). Thonawkna kha alo umnaw nisien chu iengleia Tirko Paula khan hieng thu hi a ziek thei am ana? Mit a hmu ngei tu anlo umnaw nisien chu Korinth mi hai khan a thuril an awi tan aw ding chu a chieng nghal sa anih. Chuleiin, hitaka inthok khom hin Isu Krista kha a thonawk ngei anih ti a suk chieng nawk zuol anih.

A tawp chenin a fe tluong

Morission chun a thuoihruoi hai umdan a study nawk chun mak ati nawk zuol a. Mi dawi em em mi 11 hai kha thawk le khatin hung suok in, huoisen takin le hremna nasa tak an tuok khomin Isu Krista a thonawk thu chu anin phatsan chuong nawa. An reng deu thawin, mi pakhat thang loin martyr in an thi a, an thu ring kha khel nisien chu hieng chen an phak ring a um nawh. Isu Krista thuoihruoi hai umdan khan an hotupa chu a dam ngei anih ti kha a tawp chenin anin entir a. MI tlawmte in Jewish establishment le Rome ropuina popo Isu Krista thonawkna thu ah an hne leiin Morrison chun mak khom a ti hiel a. Morrison chun a thil ngaituo andiknaw zie a hung inhriet tah a, lekhabu a tumlo dei a hung ziek tah a, chu lekhabu chu – Who Moved the Stone?- ti anih. Morrison chun, ramhnuoi ah lampui hriet ta sa ah ka fe a, amiruokchu ka ringnawna tieng dei ka hung suok anih ati hiel tah a.

Morrison cho niloin, midang tamtak khom thonawkna ringlo in study tamtak anlo thaw ve tah a, amiruokchu a tawp a chun, khawvel history popo a thilthlung laia la ropui tak anih anti ve seng. Chuong ani si chun, vawisunni a Isu Krista in thina a hnena thu a hin ei hringnun ah iem umzie a nei a? Mosie in alo hril ang khan, ringnawtu hai le ei danglam na tak chu Pathien ei fe na taphawta a fe ve pei na hi anih. Vawisunni hin lawm ei, Pathien hring ei biek anih. Ei Pathien chu a hring zing anih!

No comments:

Post a Comment