Sunday, December 28, 2008

Mumbai Tuisunsuo 28/12/08 Vol 1 Issue 18

KOKIR THEI NISIEN

Jim D. Gangte

Sap thuvar chun “TIME AND TIDE WAITS FOR NO MAN” a ti a. Hun le tuifawn in tukhawm a nghak nawh tina a nih.

Pathien thuoina zarin kumkhat (2008) chu ei lo hmang zo nawk el ding chu a ni hih. Khawsawt khawm a um hle. Kumthar beiseina nei inla khawm hun liem ta hnung ha’n ei lunglai a fang vawng vawngin, ngailai a suk zuol nawk hlak. Keikhawm ka hun liem ta hnung hai ka hang thlirkirin, lunglai a sukthar hle ie. Rewind thei nisien chuh, rewind a bula tan that vawng ka nuom. Pathiennin hun hlutak ami pek hai hrefu lovin ka lo khawral mei meia, ka harsuok hlak chun, muol an milo liemsan ta der el sia, kir zai an rel nawh.Insirin kum hai hi ei in thla liem pei ding a hawi ngei.

Kum 2008 ei thla liem mek hi hang thlirkir seng ei tiu. Mi thenkhat ta ding chun- Ei hlawling kum, ei hrat kum, ei hmasawn kum, ei ruol dittak hai leh ei intuok kum, ei Hmangaitak ei tawng kum, sungkima dar ang ei leng kum, kum ropui, kum inchik tlak tak ni ngei atih. Nisienlakhawm, mi thenkhat hai ta ding chun – Ei hlawsamna kum, ei chan kum, ei hriselnaw kum, ei khawsawt kum, thlarau le taksa rama ei tlaksiet kum, ei Hmangai tak hai ei the kum, kum rinum,Elijah anga Jenipar thing hnuoia “A hun ta ie, Aw Lalpa,, tuhin ka hringna hi la el ta….” ti a hun ei hmang kum khawm a ni el thei.

Ei khawvel hmu dan le hmang dan an ang naw ang bawkin, ei thiltuok (experience) an ang naw hle. Ieng po khawm lo nisien, thil pakhat a chieng em em chu- ‘Hun in ami nghak naw a, Hun liem ta hnung ei ko kir thei bawk nawh.

Tirko Paula chun Philippi 3:13-14 ah hieng hin a hril “ Amiruokchu hi thil pakhat hi ka thaw hlak- Hnung tienga thil um hai chu thei nghila, hmatienga thil um hai chu banin, Krista Isua Pathien chungtieng kona san lawman hmu dingin, tiemchin tieng chu ka pan tal tal anih.”

Ka Unau dittakhai, hun liem ta hnung a, ei thil tuok nataktak hai (bitter experience) hai ah ei cheng zing chun, ei ni le ei ni eiin hrem mei mei a nih. Hmatieng ei fe pei na dinga dodaltu(obstacle) a ni lem hlak.Anih, rinum tamtak ei tuok hai hi theinghil intak hle sienkhawm hmatieng beiseina ei nei ani chun thei nghil hram hram tum ei tiu. Mihriem hratna ringawt chun chuh dozo nawng ei tih, Pathien hratna a innghat in do lem ei tiu. Chuong ang bawk chun, Tirko Paula chun, hnungtienga thil um hai a ti hin, ei hun liem ta hnunga ei hlawtlingna hai (success) khawm ei theinghil a ngai anih, a tina anih. Ei thilthaw that,hlawtlingna hai ah ei cheng zing chun ei kal chawi peina dingah dodaltu an ni ve thei anih. Chapona’n ei sipa, Pathien ei thei nghila, atawp a tuoksiet ei tuok rawp hlak anih.

Hienghai popo lei hin 2008 kum khan iengpo lo tuok inla khawm , ko kir thei pakhat khawm ei nei nawh, a liem chu aliem ani ta a, theinghilin hmatieng 2009 beiseina lien tak leh Pathien Malsawmna dawngtu eini thei na dingin ei lungril ngaituona hai siemthar in a tha lem, a ropui lem beisei in fe pei ei tiu.

Kum 2009 a hin, eini ringtu hai ta ding lem chun WONDERFUL PROMISES in a mi hmuok a nih. Pathien thil intiem ropui taktak hai chu hmua dawngtu eini ngei theina dingin ka ditsakna insangtak kan hlan cheu. Pathienin Malsawmin thuoi pei raw sen cheu.

Kumthar Chibai

“ KEI MI HUNG KO LA, LO DAWN KA TI CHEU A, THIL ROPUITAK HAI INTAK TAK I HRIET NAW CHU INEN TIR KA TI CHE”….(JEREMIA 33:3)



RAM LE HNAM HMANGAINA

By.Rev.Kh.Thang Dailo

Tiemding: Luke 7:1-10

“…….A ma hi, hi hi i thawpek tlâk a nih. Ei hnam a hmangai a, kan inkhawmna in dâm a mi bawl pek a nih” an ta. (V 4-5).

Roman sipaizahotu siehlaw damnaw Isun a sukdam thu a hin chieng takin Pathien khoma ram le hnam hmangai hi a lawm ti hmu thei a nih. Sipaizahotu tir Juda upahai kha Isu kuoma an va fein a lo ngaipoimaw ngei dinga an ring leiin, “ei hnam a hmangaia” tiin a thilthra tawpêk hai an va hril a. Isu khoma a lo ngaipawimaw ni ding a na, an ni chu a zui nghal a ni kha.

Ram le hnam hmangai taka sin thawtu (Politicians, Govt.servants, NGO workers etc.) hai hi Pathien rongbawltu an nih. Amiruokchu tulai hin Pathien rongbawltu an ni zie an inhrietnaw lei le mipui khoma chuong ang chun ei ngai naw leiin ram le hnam a se deu deu niin an lang. Chuleichun hi thu hi ei ngaituo le thawthar a trul em em el. Ei Pathienthu bok chun, Thilthra thaw dinga Isu Krista a chun siema umin, a ma kutsuiok ei ni sia. Chu thilthra thaw chu ei umna dingin Pathienin a buotsai lawk a nih”(Ephesi 2:10) a tih a).

Ram le hnam hmangaitu chun a hnuoia thil hai hi ei hriet le thaw dinga thra niin an lang.

1- Pathienthu hi lien taka ei inhuoptir a trul a. Tulai trong taka social gospel / ministry an ti rongbawlna hi ei ramin ei trul em em. Samdamna (piengtharna) thu le ei Camp thaw hai chau ni lovin Social tieng rongbawlna hi ei uor a trul sa tah a nih.

2- Mihriem thaw dinga Pathienin a ruot hmasa tak chu thilsiem hai enkolna a nih. “Chun Lalpa Pathien chun mihriem chu a thruoi a, Eden huon enkol dingin a sie ta a”(Gen 2:15). Entirna dingin, Sorkar forest departmenta sinthawtu hai hin Pathiena an mawphurna an hriet naw leiin ei ram thing le ruo, boruok le ransa chenin ei sukse nasa a. A departmena thawktu hai hlakin hlaw lâkna chauvin an hmanga. Mani posting-na a um khom an um mumal noh. Tulai khawvelin harsatna a tuok le buoipui tak chu environmental problems a ni tah. Hi thil ringot khom hi missionary field pawimaw em em a nih.

3- Mani sin senga ringum taka thaw hi Pathien lawm zawng le ram le hnam ta dinga rawngbawlna ropui a nih. “Thilthra thaw dinga Isu Krista a chun siema umin, a ma kutsuiok ei ni sia. Chu thilthra thaw chu ei umna dingin Pathienin a buotsai lawk a nih”(Ephesi 2:10).

Thilthra thawna dinga Pathienin a mi siena hmun chu ei office le sinthawna seng hi a nih. Ringum taka i sin i thaw chun Pathien rongbawltu i nih.

Martin Luther(Reformer) chun hieng hin a hril a: “The maid servant who daily sweeps the kitchen does a good job as much as the priest who performs daily in the temple. Not because she sings Christian songs while sweeping but because God loves clean kitchen. And a cobbler is a good Christian not because he put cross sign in the shoes he made but because he made good shoes. God appreciates good craftsmanship and good products”.

Baroda 24/12/2008



CHANCHIN LAWRKHAWM

## MT Editorial Board Member le ei tlangval suong em em,,(a thang lova Sermu thur theilo,) James Daihmingthang chun Desk- top thar (Made in Baroda) alo nei ve bur tah.MT chun a thilthar nei hi a lawmpui hle.Tuisunsuo hnar suk hrattu hmangruoa anchangtir ngei ei beisei.Pathienni nawk inchawng a tum thu ei dawng bawk. Baroda hai Christmas Gift- exchange chu a tha bik hle.

## Pi Zairemsung le Nk. Lawmi hai chu an sin le inzawmin Goa tieng Krismas khom einilai hmang hman lovin an inzin. Ni iemani chen an cham ding ti thu ei lo dawng. Kum hlui inthlana le kum thar bek chu ei ni lai an hung thang hman ei beisei. Papui thenkhat sun inlo, zan meng lo khawpa khawsawt an um zeuzeu .

## Pu Darthangluoi le a sunghai chu Krismas hlimtaka Mumbai a an hmang zo hnungin Kumhlui inthlana le Kumthar hmang dingin zani khan Goa tieng an lo liem tah.Kumthar an zu tuok zovin tarik ni 3 hin Mumbai tieng an hung kir nawk beisei ani.

## Nk Lalengzam Joute le tlangval Bengdang hai chu zani khan Shillong tieng panin Amchi Mumbai anlo suok san ta.Anni hi kumthar January ni 8 hin Kohran dan thienghlimin kut- in-suina nei an ti.Nupa hlim thei tak hung ni ngei dingin MT chun a ditsakna anhlan.

## Tulai Mumbai boruok inthlak thleng leiin Hritlang, khawsik, luna, Sung khaw hri an leng nasa leiin mitin fak le dawng tieng panga fimkhur seng ei tiu.

Tuesday, December 23, 2008

Mumbai Tuisunsuo 21/12/08 Vol 1 Issue 17

KRISMAS THUCHA


Voisun hin in ta dingin David khuoah Sandamtu a pieng tah, Lal Krista chu” Lk. 2:11

Christopher Lalrothang

Kum sanghni chuongzet liemtah lai khan Rome hai’n khawvel pumpui chunga rorel tumin an Lalram zausap pei anlo tuma. Chuong hunlai chun an rampar(empire) pakhat, Jerusalem tuta Israel khawpui a khun khawvel Sandamtu ding Judai rama a hung pieng ding thu an lo hriet ve ta a. Chu naute danglam takel hung pieng ding chu khawsak tienga inthawka mi varhai chun chibai buk dingin Jerusalem khuoah chun an hunga(Mt 2:1). Khawsak mi varhai hung chu Jerusalem rorelna khawlpui le thuneina cheltu, Lal Herod-in alo hriet ruok chun dawha taka thawa naute chu that a tum el ta a. Naupasalte kumnhi hnuoi tieng po rawt chimit vawng a tum thu an suo a sienkhawm Pathienin rem alo ruot lawk sa ani leiin a thiltum a thlawn letder el ta a nih.

Awleh, tukum Krismas a ngaituo thar dinga nuom um tak chu Sandamtu eita dinga rinumtaka a hung pieng dan hriet chieng ngei. Krismas ei lo hmang hlak danhai a trulna ang peia bansan ding. Chu ding chun titakzeta ei lungril kawtkharhai hawnga Bethlehem tienga nghain hi a hnuoia thuchahai hi ngaituo thar tum ngei ei tiu.

Vanram Ropuina Maksanin(Fi 2:6&7): 6.”Ama chu Pathien anga uma, Pathien tluka um chu thil thlakhla ruola a ngai naw a, mihriemhai anga insiemin,7. Suok angin an siem a ama le ama an suktlawm ta lem a”. Vanram khawpui mawia Angel thiemhlimhai’n tawp intai umloa an inpak ngat ngatna rimawi chu eini mihriemhai suolna sawpfai dingin chu thil ieng malo ngaiin mihriemin a hung insiem ta lem a. Thuhriltu pakhatin a hril dan lem chun Krista Isu (Krista ti hi thlarau thienghlim tieng hrilna chun Isu tihi tisa thil tieng pang hrilna) ei suolhai intlengfai dinga a hung ding kha angelha’n mak anti leiin Pathien an inpak ri khawm chawmkhat chu a re thrup niin a hril nghe nghe. Chuongang khawpa ropui mi sandam dinga tlawm taka hung pieng hi ngaitha el chi an nawa a hlutna hi tukum Krismas hin hriet ngei tum seng ei tiu.

Mari le Josefa hai nupa beidawngna: Mi tamtak chun Pathien thlarau thienghlim inraitir ani leiin inhawi anti ding dam lo ring hlak mei ei tih. Ani teu teu le beidawngna kha tamtak tlu vang vanga an phur ani kha aw. Hi a hnuoia beidawngna le zakphakna tamtak an lo tuorhai hei en tih.


1. Pathien thutiem sukpuitling dinga mawphurna: Thutiem suk puitling hi thil harsa tawp el mitin i thaw theilo zawlneihai ngei khawm Pathien thutiem sukpuitling hi thil harsa ani ang hrimin a sukpuitlin thei an tam nawa sienkhawm Pathien chun a sukpui tling theitu ding ala ruot tho tho hlak anih. Josef khawm hin inruka mak el chu a tum a amiruokchu Lalpa Vantirko a kuoma hung inlarin nei trilo ding a hungin hriettir phing chun a hnar ngam ta nawa(Mt 1:19&20). Pathien thutiem an sukpuitlingna hin anni zarin khawvelin damna a dawng phaa eini hai chen khawm nupa tuokkhat ringumna leiin Mumbai khawpui kawr le vaihai leh thukhatin dar ang lengkhawmna’n ei hmang pha a ni hih. Ei ni thingbul lungpui bie hlak hnam anthawka Sandam hnam ei hung changna a hin ‘role’ pawimaw tak anlo play ani kha. Hi taka inthawk hin thuthiem sukpuitling a thrat zie chu inchuk ding thra takin ei zuk hmu thei nghal a nih.

2. Nunghak le Tlangval fel anthawka an hming siena: Khawtlang mipuiin nunghak le tlangval feltak nia an hril huoi huoi an innei hmaa nau lo hei vawn ngawt el chu hrilhai um hle’ng a tih. Aw tlangval I nuhmei huollai chuongang chun i hrietpuina thrang loin nau lo vawn el sien iem law tang i ta leh? Aw nang nunghak nunghak thienghlim ni siin I pasal huol hriet pui loin nau lo vawn la iem I law ding ana? Hi hi a pa chu ani tia patchawn a deng ding hlak chu an um awm si nawh. Beidawng um hle’ng a tih. Thirdam lakkir nawk el naw chu thaw ding vang ngawt a tih. Amiruokchu Pathien tri mi veve anni tlat leiin thlarau thienghlimin an raitir ti an hriet chieng hle a nih. Chuleiin Pathien thiltum le thilthaw hi hriet chieng a lova hei trul ngei de aw...

3. Nu le Pa mitmei vengna a’nthawkin: An nu an pahaiin naufel tawp tia anlo uongpui ve em em awm vei leh chuonga a ruoka nau anlo hei vawn el chu chanhai umtak chu ning a tih. Tulai nupuite bawp ruol ang bokin khang hunlai khawm khan lo inhrilse ve hlak ding chu anna maw. Nupui threnkhat lem chun, ‘nunghak inthieng nia in hril siin sawnnau dam a paia’, tiin lo hrilse ding chu anna. Chuonglai zing chun papuite bawp ruol hlak chun hnungtieng anthawkin, ‘perpawrin thlarau thienghlim inrai ka ni ala ti ta deu deu’ dam ti hlak naw ni ha’m.

4.Do le ral kara beidawngna: Mamngang taka beidawngna khawsung le laibung kara an tuor lai zing khawmin lo hmelma tu le that tumtu anlo um zing bawk. Herod hlak khan that tum phet phetin thu alo phierruok zing bawk. Nauhase inrik treu pumin tlung in khawm hmu zo loin ran bu pekna thlenga beidawngtakin nau chu an hei nei ta ngeia. Namenaloa rinum ding ani ti chu inhmai ruol an nawh. Iengpo khom nisien khawvel Sandamtu dinga Pathien ruot lawk ani tlat leiin dang ruol chu an nawh.

Krista Hmutuhai chu Lampui Dang an Hraw Hlak(Mt 2:12 le 2 Kor 5:17): Khawsak mivarha’n Bethlehem bawng inah Isu anva hmu hnung khan Pathienin an manga alo hril lawk ang takin lampui dang tieng an kir nawk ta a. Mi’n Krista an intuokpui ta chun an lampui hraw hlakhai bansanin a keibuoi thei dinghai lak anthawka insat thlain lampui dang an hraw ta lem hlak. Thil siemthar an hung nita a thi hluihai an bansanin a bo ta hlak a nih. Tu kum Krismas hin Bethlehema Sandamtu hung pieng ei hmu hnung hin ieng lampui am ana ei hraw ding chu ngunthluk tak le titakzetin ngaituo thar inla ti nuom a um tak zet.

Hmun tina tiem tuhai popo ditsakna vuochuom kan hlan seng cheu. Ei Krismas hmangna ding a hin iengkima iengkima chunghnungtaka Pathien ropuitakin (Lk 2:14)a um phawt chun hlawkna ropuitak chang ngei ngei ei tih.



TUOLSUNG CHANCHIN

#Mumbai Tuisunsuo Editorial Board Member Tv. Marc Lalrohlan le Pu Lalrothang Tusing hai nupa chu zani 20/12/08 khan Krismas hmang dingin Tuithaphai tieng an lo fe tung tah.Damtaka Mumbai an hung kir nawk hun ding MT in a nghakhla tak zet.

#Chuongang bawk chun Pu David Sinate hai sungkuo khawm zani 20/12/08 khan,Krismas le Kumthar hmang dingin Gauhati tieng an lo pan ve.

#Hun sawttak chawl hmang hnungin Nk.Hunlawmum Varte khawm a sinthawna RCCL zawm nawk dingin zirtawpni (19/12/08) zan khan Mumbai a lo suoksan nawk tah.Tlangval thenkhat khuosawt pawl an um niin thu eilo dawng.

#Pi Sari Tusing chun sinthawthrat leia lawmman in Multi-media Speaker 2000W a dawng.A lawmman dawng hi MT chun a lawmpui takzet.

#Hun sawttak anlo inzui ta hnungin Tv. Jacob Shakum chun, kumtluonga thre talo dingin a hmangaitak Nk. Merina Zonuntluong chu ni 13/12/08 khan alo thruoi bur tah.MT chun Kristien sungkuo ditumtak an hung indin ngei a nuompui hle.Inneina hi malsawmin um raw seh.

#Nk Sylvia Sangnunmawi khawm Tuithaphai a chawl tawite a va hmang hnungin Mumbai ah Krismas hmang dingin damtakin alo hung tlung nawk tah.Ama ruol hin anaunu (Niece) Brenda Lawmnakim a hung ve.



Ms MHWA 2008 le MumbaiTuisunsuo inpawl tlangna

Tarik 6th Dec. 2008 a MHWA huoihawtna hnuoia Annual Meet hmangnaa Miss MHWA 2008 dinga thlangtling Nk Monica Lalneivar le MumbaiTuisunsuo editorial board hai hun remchang hmasataka an inpawlna chu hi a hnuoi ang hi a nih

Monica Lalneivar-ML MumbaiTuisunsuo-MT

MT: I hming hi tu phuok am? A umzie mi hril pek the ii tie?

ML: Monica ti po hi ka papui a I phuok ana chun Lalneivar ti po hi ka nupuiin ami phuok pek a nih. Ka hming umzie tak chu Lalpa nei tuhai chu an var hlak (mi’n anni anthawkin var an hmu thei hlak) leiin Lalneivar tiin an mi phuok a nih.

MT: Mumbai-a I hung nasantak mi hril thei I tie?

ML: Khawsakna inhawi lem beiseia Churachandpur a’nthawka hung ka nih.

MT: Mumbai boruok hi ieng tin am I ngai a?

ML: Rawsur nasa taluo leia tuilet vetkha chu pawia ka sak bar nawh. A lum hi ka nghoka chun boruok hi a khu bawk leiin hung hlim lai lem khan chu a ‘adjust’ intak kati khawp el. Chun a tawp taka dingin khawvel hriet khawpa mipui tam hi nghawk a um chungchuong, fe na na in hneng tawn tawn hi chu ningtel a sukum thei khawp el.

MT: Mumbai tlangval a hung leng hlak tuhai che hi teh?

ML: An fel eh(he he heh), mi biek an thiema chun an theina zawng zawnga mi thrangpui an inhuom vawng hlaka hnam thil an ngaisang bawk lei hin ngainat an um. Ka damnaw laia ngaina taka mi hung kantu tlangval/ tlangvals lem kha chu ka ngaina rieu anih.

MT: I pasal ditzawng ieng ang mi’m a na?

ML: Dung insang deu met, thau bek lo cher taluo bek bek lo, mi duot thiem deu, Kristen sungkuo thratak indin pui thei ding, Mani sinthawna ringum taka thaw fan fan mi le hnam ngaisang. Romantic bek bek chu trulin ka hriet hranpa naw ie.

MT: Mr MHWA ’08 kha a U lem nisien I ti nasan kha mi hrilfie pek thei I tie?

ML: (Innui deusatin) kan dung an hme lem char ding a na....... Ama khawm alo in ‘hope’ deu bawks..... he he hehe

MT: MT website-a I thlalak lo en tuha’n ngaino a bei an ti che a

ML: Mi tamtakin changal hme lei a pangti thralo ani nuom vieu an ti hlaka kei chun sathu-changal hme le hmebut ka hme rawn leia pangti thra le ngaino bei niin kan hriet ve tlat a nih.

MT: Mumbai a hin iengtin am ei hnam sukmawi thei zing ei ta?

ML: A pawimaw tak chu hun vawng dik, inthuruolna, nungchang thra a nih. Chun Pathienni ei inkhawm chang hin ei hnam puonhai a thei hram chun ei nei ang ang hai bie hlak inla chun tlangvalhai khawm Fellowship le Welfare thilthawna taphawta tlawmngaina hi vawng zing hlakhai sien.

MT: MumbaiTuisunsuo hi iengtin am I ngai a?

ML: Ka ngaisang tawp. Ei hlimna pakhat ana. Tuolsung chanchin kimchang takin kartawp zatin hriet theiin a um zie hlaka chun inkhawm trien chara tiem thei nghala a um leiin inkhawm trien a sukhoi pha sawt.

Sunday, December 14, 2008

Mumbai Tuisunsuo 14/12/08 Vol 1 Issue 16

INKAPNA RAPTHLAK

Expeienced by Darthangluoi Sinate&Family, Colaba.

November 26th thimbut chu nidang ang bawkin kan chengna Coloba kawt thlerhai chu an luna. Motor tlan vel le mipui inzi nuoi nuoihai hei en chun, zantin a thil umdan pangngai a ni leiin ngai a suk muong hle a. Inkapna rapthlak takin Coloba chu a hmasawng zing a nih ti chu tu khawma an ring phak naw a nih.

Chu zan chun, Nk Ruthy Lalsanhim le a rawihai khawm Freshers’cum Annual Meet 08 ding le inzawmin an hung leng a.Thuom hnaw Fashion show- na a ding design thar hai kan buoipui thei ang angina kan buoipui mup mup a; kan buoi tlang hle a nih. Chun, an inlawina ding a hlat leiin, inhma deu hlekin bu kan fak a, zan dar 9 inrik vel chun Kalina tienga kir nawk dingin an insiem sau sau tawl a.

Chuonglai tak chun, thil puok ri kan hriet tan a. Kei chun silai/bomb ri ni dingin ka ring nawh. Asanchu, vaihai hin molawm/ thil lawm annei pha leh bomb(cracker) an raw hlaka, chuong ang ri mei mei ni dingin ka ring lem a. Chuong lai ran chun, tuta tuma thil ri hi chu danglam biek rieu na anei in ka hriet tlat thung a; hril suok mang lo chun ka lungrilah ka vawn zing a. Sawt nawte a chun, mihriem rihau a hung dang deu deua; thawmri mak danglam takin a hung zui peia . Chu zet chun, kan ngai a tha ta naw hle a nih. Thil um dan hrie chieng nuom in kan balcony a’nthawkin tuol ka zuk thlir a. Mipui hmatieng in tawl huma, hnung tawl kir nawk huou pei ka zuk hmu thei a. Vengbuk le vengbuk an insuk buoi rek a ni awm ti ngai in ka ngai ta mei mei a. Chuong lai zing chun, kan insak el a petrol pump lai bomb hratpa a hung puok ta rum rum el a. Mihriem tlan dar uoi uoi hai chu ka zuk en zing a.Thla bar taka in virbuoi hai dam chu ka zuk hmu theia,a then lem chu bawk hip ngawi ngawi dam le in kei bata inbuoipui mawl mawl dam an ni a; lungril chu a hamhai thlak hle a nih. Kan in lenghai laia nunghak pakhat khawm chu In kila lo intawm in, alo in thin hlawp hlawp a,kei chun ka thei ang angina, tit ding aum nawzie thu ka hei hril a. Edlyn nu lem chu a ti khawp el a, a ti zuol deu pha balcony tienga inthawkin mipui pung khawm hai chu a zuk bi dek dek hlaka an la um chun a thla a hung muong huoi hlak a ni.

Kei hi mi hawdak ve tak ka ni a. Zu suoka, ieng thil am a thlung ti hriet chu ka nuom khawp el a nih. Ka sung hai rem ti rak nawsa’n arukin kan rel dawk ta tho thoa, mipui lai chun hohlim bum na na a ka na ka va daw a .Chuong chun helpawl mi pahni in kan hmel hriet(Kan in kawllai um) a restaurant (Leopold Café) chu kawt khar ain thawk in a sunga bufahai chu in dawi na thang thak lo in AK 56 in magazine pahni in ruok thakin an thut khum thu ka dawng ta a. Hi hel pawlhai hi an zam naw hmel khawp el, asanchu police hai khawmin an paw ngam meu naw ni awm ani. Chun Kan um na bul el a Jews Centre, Nariman House (NH) khawm helpawlhai in an capture thu ka hriet nawk pei a. Chuong lai zing chun hi NH a inthawk hi hand granade le silai in mipui pung khawm hai chu an hung tawng ve zing a. Mipui hai hlak chu lam thuom tinah an in hnaw bita, tin zai reng rel an um nuom bik naw a, khuo an var zak ani.

Ni 27 Nov.zing khuo ahung var a, commando hai chun NH an in huol a, fim khur takin thang hmun an khaw a Hostage- hai tawk sa pal ilau na lien tak an neileiin an chang muong hle a nih. Chuong chun nisa ahung tla nawk ta a. Zanrillai beipui an thlak ding ani thu kan hriet a, zan hung tlung ding chu huphur aum hle a ni ringawt el a nih. Mi thenkhat mi ngaituotuhai in an In tieng in thirr fihlim dinga an mi ko an um zing bawk leh, kan In chu suok san el dingin kan in suk thluk thawk khata ta a. Thurawn tawpna dingin kan building a um ve Army Officer pakhat kan hei rawn a ,ama chun damte a, fimkhur taka bei an tum thu ami hrila, chuphing leh, suok lo ding in kan in sukthluk nawk talem a nih.

Kei le ka nau nu a naupang lem(Elsie) chu kan ti bek khawm in ka hriet naw, A puok in ring deu chun ka naunu aupalem(Edlyn) le anu hi an buoi sie tum el ana,chulei chu lungril a sawl deu khawp ela.Chuong chun lungril himaw tak puma ieng tinam/tikam an bei ding ti ka suong tuo neu neu lai chun, Ni 28 Nov zing dar 6 vel in chung tieng a inthawkin thli pui le ri nasatakin NH chung zawnlai chun ahung uma. ka hei ngha vel chun, Helicopter in ding chur chur a commando hru ia in khai thla zar zarhai chu ka hang hmu thei a. Chuong lai tak chun bomb le silai in nasa tawk takin helpawl hai, nikhat zen zawn thang hmun lo rem ta hai chu, commando-hai chun an beia. Nisienlakhawm, lungthawng khawpa silai le bomb ri hriet ding aum naw. Asanchu helicopter ri a nasat em lei a nih. Tu ta tum a helicopter ri hi, amawi ka ti tum tak niin ka hriet nghe nghe a nih. Chu le in zawm chun hieng hin ka ngai tuo a, Edlyn hin thil ri a ti lei ni loin, silai le bomb ri hi mi hring na lak na ahmang a nih ti a hriet leiin, a lungril a na alo ni lem an awm a. Silai le bomb an ri pha a awm a hip chawi chawi hlak a, amiruokchu helicopter ri ruok chun a suk buoi nawh a nih.

Iemani chen an inbei hnung chun kan door bell a hung in ri kang kang a, toilet-a ka um kar a nih. Edlyn nu’n lungril in kak tak pumin kawt chu a va bi dek dek a, a va hawng chun Commando hliem an uma thu le Doctor first aid petu ding an mamawzie thu an hung hril a. Edlyn nu chun cotton le bandage iemani zat a lo inchawitir a. Hung insiema hung dingin a hrila, an phone no. a lak bawk a nih. Chuonga min an mi mamaw chu tiin an rang thei angin kan insiem sawk sawk a, hliemna tuor chu thei ang anga zu bawisawm dingin kan suok ta a. Amiruokchu hospital tieng an lo phur hman ta leiin kan hung kir nawk nghal a .Kan mamaw chun hung ko nawk kan che an ti lei in kan inring deu zing a.

Kei le Elsie chu an khat tawkin mipui lai kan zu fe a, a chang leh In chung anthawk kan zuk thlir a, top floor anthawk a suk zawnga a Bu a ang thlapa commando-hai an hang che vel chu, a takin ei hmu zen zen ngai naw leiin hmu nuom chu an um tho chu ning ati. Cinema khawm a hawi kawng khat vieu in ka hriet .Chuong lai a lungrila lien tak chu an I char de hai an dam dim ti hi a nih. Jews family hai nau, kum hni mi chau chu an Maid in a hung in rel dawk puia, a nu le pa iem an chang ti ruok chu mipui hai lungril kamtu tak laia pakhat a nih.

Sun nithlak anin bei a, zan dar 8 vel chun commando-hai chun top floor a inthawk an pal tlang thei cho a, chu chun hnena an chang a suk chieng chau a nih. Chu le in ruol chun mipui “Barat ki mata ji jai” ti a khet thuop thuop ri kan zuk hriet thei a. Kan ha a dam huoi huoi. Amiruok chu kei chu ka hlim na afam kim thei chuong naw, asanchu naute (nu le pa’n an thi san ) chun ka lungril a fak hle ri ngawt el a. Ka nauhai ka hei inchan sin a, ka ngaituo a suk sei zuol ting el a nih.

Chuong chun , silai ri le bomb ri hai a hung re ta pei a ka naunu Edlyn le a nu khawm an hmel a hung in ang deu deu peia ta a. Pathien kuoma lawm thu hrilna kan nei a, pangai kan hung aw tawl nawk ta pei a nih.

Hi Tuisusuo hmang in, mi lo tawngtai pek le phone cal l (thla huol) hung thawtu hai po po chunga kan lawmthu kan hung hril a nih. Pathien in akut hrat in veng zing raw sen cheu.


CHANCHIN LAWRKHAWM

## Welfare member Tv Kaprosang Joute chu tarik ni 17,December 2008 hin WMEC biekin Rengkai, CC Pur ah Dr.Olivia Fimlalkim leh Kohran dan thienghlim-in,Pastor hma-a kut insuina nei an tih. Chuongang bawkin Nk Zohmingsang Khawbung khawmin 20th December 2008 khin EFCI biekin Shillong-ah Capt Crossmawi L Hmar le kut insuina nei an tih. MT chun Kristien suongkuo thratak indin dingin ditsakna an hlan ve ve.

## Mumbai nghak upa Nk Hunlawmum Varte le nghaklakte threnkhat chu hun awl hmang trangkai a thrat zie in entirna'n Surat-a 'Catering' a rawngbawlin an fe.

## Ei Editorial Board Member Pu Lalthakhum Khawbung chu vawisun Intelligent Bureau Examination 2008 a pek. Chuongang bawkin Pu Lalrothang Tusing khawm Tax Assistant Examination 2008 exam a pek. MT chun hlawtlingna dawng veve dingin ditsakna an hlan.

## Kum tawp ei hnaia veng fe ding mi tamtak an in puocha mup mup. Ei hriet chena chu zani lai khan mi thrahnem tawk tak el chun Mumbai suoksanin chawl hmang dingin veng tieng an lo fe tah. Train station-a mi inthlaa fehai lem chun an hungkir tieng mithi tra ang elin an mithli a parawl kieng el

## Ruthi Lalsanhim chun sinthawna thralem hmuin 12th December 2008 Zirtawpni khan Dubai panin Mumbai alo suoksan tah. MT chun a sinthar hmu hi a lawmpui hlea chu ruol ruol chun tlung taka a sinthawna hlawtling ngei dingin ditsakna an hlan nghal.

## Tuta kar chu Mumbai hmun hran hrana ei Annual Meet hmangna thu veng fe ding chanchinin hmun a hluo rawn hle. Chuonglai zing chun Fellowship chun Krismas hmang dan ding a ngaituo meka. Thu chieng lem la um naw sienkhawm Powai tieng Krismas hmang dinga in singsa mek a nih.

## Thu vuongva eilo dawng danin mi tamtak chawl le Krismas hmang dinga veng tieng an fe leiin khawsawt Gurup indin niin chanchin eilo dawng. Hi gurup hi Unofficial ni de sienkhawm an President chu Tv Jacob Shakum, Secy John Sanate, Fin Secy Nk Singlienkhawl, Tresurer Lalruotkim le Musical Secy. James Lalkhumsang an nih. Mi dang po chu lifetime member a ruot an nih.


TRONGBAU

## Ei Annual Meet ni-a freshers hai stage a an ko khan Nemzahat khat stage tieng pan nekin,Tuol tieng a suok vung vung,stage hi a hmusuol am ani aw ka lo tia,stage um na tieng ka kawkhmu khom khan pan tum chuong,ieng stage am a hmu anih..
Tv Joseph Joute

## Freshers meet ei thaw hi January a thaw ding an tah.Freshers hai an lo champ hman taluo ta-a,rag nek nek in,an ni'n an mi rak lem naw chau anih,Jacob lem chu trit khom a ti ngam nawh
Pu Stephan C Hmar

## Ana... top-5 a ka thrang phak reng reng kha chu,Miss title lak nek khomin ropui lemin kan hriet...a miss nu khom tu mi dang ni chuong lova...inher dan ding le trongdan ding zan tina kanchuktir sa vawng..
Nk Ruthi Khawbung

##Freshers' Meet khan chu, kei ni ruolcham kha chu 3rd session kha chu kan zo ta hlawl ta naw ding leiin kan lovin lawi el anih. Kum hai khom in a lo zir ta a,thrangthar hai angin ei tha khom in za zawk zawk ta lova..

Nk Hunlawmum(The Veteran)

Sunday, December 7, 2008

Mumbai Tuisunsuo 07/12/08 Vol 1 Issue 15


MHWA, Fresher’s-cum-Annual Meet 2008 Thlirkirna


Some days are better than the others. And there are days you never wanted them to end.

-Hillary Rodham Clinton

Hun kha le chen anthawka ei lo tung em em ei Annual meet chu zani khan Indian Airlines Colony , Kalina Santacruz hmuna hmang a lo ni tah. Hi ei Annual Meet hi mipui 150 vel fe khawmin inhawi le ropui taka hmang a nih. Hi Annual Meet a hin Pu Franklin L Khawbung Khuollien a thrangin,an nu Pi Lalnunsiem leh Surat,Gujarat anthawkin an hung hung thrang.

Hun hawngna’n Aw Kan Sinlung Khawpui Chulhnung,Dar ang Lengna mipuiin sakin,rimawi chi tum tum keyboard,electric/Acoustic guitar le hla thruoi thiem,rawlthra le zei Tv Lalkhumsang,Nk Zari leNk.Ruth Keivom haiin hla hung thruoiin;a hla hmasa tak na a khom a boruok chu an sang tran nghal ta anih.Awleh hienga,hall tienga mipui nal fahran a hnam thuoma incheia hla ruoi a an hlim tran ta lai hin,Mister Mumbai 2008 intlhlangna-a top 5 a thrang phak ve ngat Tv Lathasang(ngaina taka Sangbai annawleh Sang-ga ti a ko) le a ruol hai ,tlangval hawn khat hai chu Mumbai nisa lum tak le meipui i hliu pup pup na hnuoi-a le Airlines Colony-a Jentail hnam,saktieng(Orient) mi la hmu ngailo baka, khawvel a taw’p trep ta hnung khoma sa lan tem lo hai mit tamtak thlir tuou na hnuoi-a,tlawmngai chungchuong in suo-in,thlai rawng an bawl zing bok.Thlairawng mi bawl pek hai hi ngaisang an um em ema,tlangval piengthiem le inkhaithli vawng ni bawk,hieng ni khuo-a,lanu hai leh hlimte-a hun hmang ding hunthra-Laltuoklieng trongbau taka-sira hnawlin,rim inhnik in nam ta nek nek a,thlan saphul kai-a rawng an bawl na hi nunghak hai khan a biekin theinghil ngai naw’ng ei tiu!

Khuollien hai nupa chawimawina Nk Jenny Hrangneimawi-in par-hlawm inhlanna a nei zovin Pu Lalramthang Amo-in Freshers cum Annual Meet 2008 hawngna le inhlanna trawngtaina a nei zawm nghal bawk.Pu Darzakhum Songate,Welfare Chairman a inthawkin mipui a pungkhawm le khuolthra hai lawmlutna thucha hrilin,MHWA Directory mipui hmaah tlangzarna a nei zui nghala.Chairman Pu Darzakhum Songate hin,lawmlutna thucha a hri le inruol hin tulai Mumbai-ah Hmar nau hai ei pung pei el baka tulai hnai el a Mumbai thiltlung le inzawm a,ei ni Mumbai-a Hmar nau hai khawm inring ve zie le thi le mang ang tuok huna,bahrakhai taluo naw na dinga,a lungrila a lo phan MHWA Insurance Scheme chu a suklang bawk.Hi scheme thiltum tak chu siet,thi le mang ang tuok huna sum le pai a into del anih.Chu ding chun member tin in Rs. 500/- pei dawl dinga riruong anih.Prokram hmasuon peiin, Mumbai-a Hmarnau lekha inchukna kawnga hlawtlingna chang tuhai chawimawina Certificate Pu David Sinate-General Manager EXIM Bank-inhlanna a nei a.Hi zo le inruol hin Pu Darthangluoi Sinate le a ruolhai anthawkin hla mawi takel ngaithlakna nei a nih. An hlasak an thiemin ngai nuom a um hle-a; chun mipui hla khuoihnaang ngai-a inthrung thrup hai chu an zaihla rimawi hin an awi hne hle. Mawi le thiem taluo ringawt el Hnam Lam, Ruthi Lalsanhim le a ruolhai a inthawk-in pahni in entir a ni-a, a mipui mit a tlai hle.Doordarshan Kendra Imphal a lo inlang zak zak phak an ni ang reng bawkin, an thiem inruolin an chungchuon takzet a nih.Chuonga mipui hai, taksa rama um an nih ti intheinghil tir deu thaw-a zai-hla le lam mawi taka,lemder anni chu huntawk lova ngai-in,Pune nunghak Ruth Keivom in malzai,rimawi chikima a zuiin mipui hai chu a zuk zaihnem zawm nawk nghala.Chunga hla tienga an hmin el tieng lai-a,MHWA Secy in annual Report a hung pek khawm chu,zai hla sawna ban vai tum pawl kawm an bo nawh.

Zaihla le lam a in lemder chu huntawk a ngaiin,thutak le thilpoimawi hunser hung tlung in,MHWA Secy le Finance Secy hai in inmu trak, facts ,number le data haiin,Welfare hmalakna le sum-le -pai tieng an enkawldan an hung tarlang bawka.

Mumbai thil ngot ngot chun a bu a kim thei naw ding a nih hre zingin,Surat,Gujarat a inthawk-a Khuollien Pu Franklin Lalsansuok,IFS(Indian Forest Service) chun a hun hlutak peka a um chu hung suk puitlingin,Mumbai-a Hmar nau hai 2006 lai-a an hmalakna chu thra a ti le a lawmzie hai hrilin le Welfare thupui INTHURUOLA KAWLCHAWIIN ti, kha ni-a hmuthei khawpa an lang zie hai hril in, infuina thucha, abiekin thralai hai ta dingin a tarlang bawk.Thralai hai tumru a trul zie le an vanglaini le thratlaini Mumbai-a an hmang sung hin a hlawk thei dan taka hmang dinga a hun a suktawp lai zing hin,mi poimaw hieng Rockstar Van Halen,John Lennon le US President Elect 2008 Barack Obama hai chu thralai hai chau(challenge) na ding in a tarlang in a thucha suktawp.

Prokram tawp tieng hnai ta-in,Pune a inthok a Mumbai HmarWelfare Association election huoihawt dinga hung Joseph Lalruotsang Joute an rawina hnuoi-a election hi tran nghal anih.Mumbai HmarWelfare Association Office bearers dinga thlangtling hai Jim D Gangte in trongtraina a nei pek zo hin,1st session chu suktawp anih.

Refeshment hun tawite nei zo a ni hnungin, 2nd session hi tran nghal ani a.A bul a inthawkin a boruok an sang tran nghal a.Lam,hlasak le Fashion Show hai chu mipui khek ri in a bawzui pei bawk.Irene &Co.,Nemzahat & Co. le Irose & Co hai-a inthawk in lam chi tum tum in entir ani bawk.Prokram sukphuisui nawk dingin Sinate’s Creation a inthawkin thrui chei,nunghak piengnal le zei tak tak hai-a inthawk in fashion show an hang nei meu lem chu hall ri in van a ur ti ang el kha nih.MumbaiTuisunsuo Editorial Board a inthawkin Gurup song ngaithlak ani zova Nk Zari in Singlung Star hla a hang sak meu chu,meipui a thautui bur sa ang el in, mi tinin an thrungna a inthawka in chawm thovin an lo zui thrup thruop el chu,tawp ta lova zankhuo var chu an chau hle anih.Hun tawp hung hnai ta in,Mr & Miss inthlangna in a zawm nghal a,Tv Jessai Lalmalsawm Pudaite le Nk Monika Lalneivar hai chu Mr &Miss Mumbai Hmar 2008 a thlang tling an anih.

Ruoi thre in zawm nghal in,thil dang reng chu thei nghil hmak in,ruoithre suong chu bu le hme inhnik zie ngot in hohlimna a la’n ta lema,thlai suong hai hming chu an lar hrat nuom hle.

Zan dar 10 hung hnai ta-in,hall hai khawm khar hung hnai ta sien la khawm,thralai hawnkhat Darza le David Sinate hai inrawina hnuoia,hla ruoi la thre in,a tumtiek ding reng an phal nawh.Inthuruola Kalchawi pei dinga inpuocha in,ni za tam tak a liem hnungin hieng ang ni hih khuonu in a hung her dok nawk chau ding anih ti hre ngoi ngoi in,sakhmela mithli thla deu thaw in,”trin ta rei aw” ti in an lovin thre dar ta nih.

TRONGBAU

##Mister tak kha chu kei kana,anachu ka sang a hungna a hla el baka,a naupang lem, ka lan ken phot anih.
Tv James Daihmingthang

## Khawvela poitak chu Adam le Evi in theira faklo ding an fak kha ana,a dawta chu zani Annual meet thrang thei lova ka dam naw kha anih.Ana chu ka thlarau le phone chun ka hung tharng zing tho…..
Ms Nunthieng

##Miss ka ni tah..khovela hin iengkim an dik vong ta....eh!!!..to rawh...Mr khah a upa lem nisien chu aw...??
Nk Monica Lalneivar(Miss Mumbai Hmar 2008,Miss Konica Smile)

## Mister title inhlana ka um kha chu ka lawm lai zingin kan phalamna an sang lemin ka hriet..phu em em hieng Lalthasang (Sangbai) hai dam an um zing lai,an hma bula a title in mi hangin hlan nawk nghal..ka awr ngam naw deu thaw anih..bu khawm khah ka fak vat naw reng anih
Tv Jessai Lalmalsawm Pudaite (Mr Mumbai Hmar 2008.From Baroda with Love)

##Nuhmei nei hi keima tieng taka lan pei zan naw lang khawm,leilung le lottery hai chen hin ka trul zie chu an mi hriet puiiin ,an mi thrang pui chu anih.Dinner Set hang man reng reng khawm kha a umzie an thuk anih.Khuanu ruat lo D kha chu sira hnawlin,nuhmei khawm hi lottery a thaw el chi am an ta...Sangbai??
Tv Jacob L Shakum(The Lottery man)

## Function ei nei nawk pha pha chu,a hun taka ei tran thei naw chun,trin vawng nghal ding,U Luoi,Rama le U David lovin ngir tir ka ta, a hung in hnu hnu an mong tam ka lovin zep tir pei ding...(Chomkhat hnung-in a hungin nui)
Pu Darzakhum Sonagte

MHWA 2009-10 THRUOITUHAI

Chairman: Pu.Darzakhum Songate

Vice-Chairman: Tv. Marc Lalrohlan

Secretary: Pu.Stephan C Hmar

Assistant Secy: Tv.John K Dulian

Secy. Information: Tv.James Daihmingthang

Secy. Finance: Pu.Lalthakhum Khawbung(Buonga)

Sunday, November 30, 2008

Mumbai Tuisunsuo 30/11/08 Vol 1 Issue 14

Mumbai Inzin

-Alan L Thiek

Thlaphal(November) 22, 2008 Inrinni tuk UBS.Tuk dang ang bawkin Pune phalbi boruok ,dei inthieng hieuin thli a hrang hieu hieua, Pune Hmar Weekend Ministry Pawl Mumbai a fe ni ding a ni ti ka hriet zinga chu inrinni a ni leiin ka zuk am met a. Kha tuk tak khan ka tuolbawmpa James Zoliensang kha a thothang a tha khawp el a, ni dang naw ang takin ka tho hma-in ka room kawtkhar hung kikin, invaksurin, “ E tlangval tho a hun an tah, tho a hun an tah.” a hung ta. A phur dan khan ka nui an za ti ti deua a, hrietthiem lem chu ka zuk hrietthiem hle el. Kei khawm chu a zaiin ka thoa, kan phi fai zoa thingpui hai ka dawn hnungin kan siem tan tha a. 9:30 am velin Pu Salem a quarter-ah kan intuok khawma. Kan rengin mi 7 (pasarih) ; Pastor Lalsiesang Joute, Pu Salem L Hmar, Lalhmunsang F Tusing, James Zoliensang Joute, Jimmy Thangboi le Vanlal Jubilee Thang leh kan nih. Pu Lalneilienin rawl inring tawka tawngtaia a min thla hungin kan inthawksuok a.Tu tuma kan Mumbai fe ding hi lungril ruk taka lawmna le phurna ruk rieu a umin ka hrieta. A hona ruolchama fe ding kan ni lei el ni loin, Pathien thu, Isu Krista chanchintha leia fe ding kan ni lei ni takin ka hriet.UBS tlanga inthawkin lamlien kein ka pan suka,Pu Salem le U Siesang (Pastorpa)in hma an thuoia. U Siesang kha a mansa hnungpai (Ruck sack/Back Pack) kha a lien deu am a ni ding, lamsuk a ni bok leh, a hnung tienga inthawka ei zuk en vuot chun bag khat intawlsuk a hawia, hmunuom a um khop el!

Mumbai fe ding bus innghatna (station) Swar Gate an ti hmun kan tlung chun dar 11:00 lai a lo inri der el taha. Nghak sawt ngailoin bus kan hmu nghala, ring naw ang takin kan tlansuok nghal bawk. Kan bus chuongna hi India-a bus ei ti pangngai, mawina kop lo, ri se em em el, mawi, nal le chuong inhawi tieng neka mihriem keng rawn, tlo le sek ding ringawta siem ang hi ana. Pune khawpui sung chu lam chin lei le inlirthei tam leiin kan tlan hrat thei nawha, a mi tlir dur dura, ning tel a um nuom khawp el.Amiruokchu Lamlienpui( Express Way) kan hei paw zet chu le‘Ring bak zetin’ an ti ang deu kha a nih, a hrat ve chur chur khawp el. A meikhu suokna dawt bit bit a khu phusuokin Mumbai panin ka tlan ta chur chur el a nih.Lam a lienin, a nam tha leiin an tet nawha, bus chuong a hadama, nu’n nau a zaia an awiin ang elin a zaiin a min awi-in deu tak.

Mumbai Pune Express Way hi 93 km a sei, India rama ‘Six lane concrete High way’ hmasatak a na.Hi lamlien hi Maharashtra State Road Development Corporation hmalaknaa bawl a nih. Hnuoiver (tunnel) 5 (Panga) a renga belkhawma 5.724 Km a sei a uma. Kum 1998 khan hi lamlien hi siem tan a na, April 2002 kan zo fel a nih.Lam lien siemna a hin sum Rs. 1630, 00, 00,000 (approx. US$ 362 million) seng a niha, hi lamlien hi nitin inlirthei 30,000(sing thum) velin an hrawzie a nih.Hi lamlien hi Mumbai le Pune infepaw inhawitirtutak ana, ‘motor’ chuong inhawiti mi hai ta ding lem chun hi lamlien hi thlakhla um khawpa inhawi a nih.

Darkar hni vel kan tlan hnungin Lonavala kan tlunga. Thaw dan pangngai naw ang takin kan bus khan Lonavala khawsunga a mi chawl puia, a zie naw khawp el. Kan chawlna hmun hi a tawpin a thinga, thingpui hei dawn tak ngiel khawm chak a um nawh. Kan bus kha zunin bul takah a lan nghat nawk nghal, kan hei tum char kha vai zun hing rim, intur hing tak tha em em el kan hei hap puk nghal a, zuk ngaituo kir ringawt khawmin chil a suk put sur el a nih. Darkar hni lai bus chuong tah kan ni leiin kan zunphing hai khawm a lo mar tawl tah ni ding a na, hing hle sien khawm zuninah ka lut tawl tham thama, zun thlengdaw hai kha kan va awt senga.Hi zunin hi vai zunin danghai naw ang takin mak danglamna tak a nei tlat el. A zun thlengdaw kha an hnuoi khawp ela, ka sira ngir U Siengsang khawma hadam takin a suk zawngin a zuk ‘baptise’ niin ka hmu.

(Alan L Thiek hih tuhin Union Biblical Seminary(UBS)Pune a B.Th(Bachelor of Theology) second year inchuk lai mek anih-Editor)





Rakil Lalhrietpui in Oberoi Trident Hotel-a a thiltuok MT kuoma a hril danin:

November 26,2008(Wednesday): Zan pangai angin Oberoi Trident Hotel ,Nariman Point; Ground floor a Lower Lobbya Hostess sin thaw in,mikhuol a hung hai kan buoipui-a.Keini kan um na hi Ground floor neka zun hnuoi met anih.Zan dar 9:45 pm vel ding hin thil puok ri ka hrieta.Ka lungril chun ieng bara ngai lovin,crackers an sukpuok ang mei mei-ah ka ngai-a.Ana chu thawk le khat in ka hung buoi ta rup ela.Mi an bawkkhup ka hmu le inruol in, terrorist ni dinga ringhla an tlan ka hei hmu bawka.Iengza chie am an um lem chu ka hriet ta naw-a.Anachu ka zuk hmu hai hin chu silai an chawi el baka,an hnung tieng bag(Ruck-sack) pai in Ground Floor a bar um na tieng chun an tlan pheia.Silai ri ka hriet hmasa tak kha an hung lut malam-a,Doorman hai an hung kaphlumna a lo ni zing chu.Ka ruolnu,kan hotela training lai mek lem chu,Lower Lobby main entrance taka ngir a ni leiin,silaimu in sukhliemna tuor zo lovin a hmuna a thi nghal.Hienga,hamhai taka kan buoi nuoi nuoi lai hin,guest hai chu kitchen fe thleng puiin Regal Room(conference hall lien tak el)chun hunhimna zawngin ka tlan buma.Kan guest hai hih ,mingo(sap),chinese le vai tlawmte an nih.Hienga Regal Hall-a mang ang taka kan um lai hin,tuol tienga hai leh phone-in inbie/sms zinga. Room a kan um lai hin silai kap ri le bomb puok ri kan hriet zing bawk. Hi hall a hin ieng chen am kan uma ti chu chieng tak chun ka hriet ta nawh.Ana chu kan tlan dawk khan chu zing dar 2:00 November 27 a lo ni der ta.Tuol teinga kan in phone/sms pui hai mi hung hril dung zuiin kan tlan dawk ta ngei a.Tlandawk ding khawm kha huphur um tak nih.Lam a khan tu ham kan intuok pui ding ti hriet lo kha ana.Pathien vengna zarin himtakin kan tlandawk ta khong khonga.TV-a kan hung tlan dawk lai lem kha chu a mi lo hmu in um renga.Tuola khan Police khawm an um naw-a,a tlandawk hai po po mi 200 vel bek chu nieng kan tih,INOX cinema hall tuola lam-ah kan ngir khawvar thrak anih.Khuo a hung var hin Church Gate train station chen ke a lawnin,zalenna train chu Santa Cruz station chen hung chuongin, Kalina ang sung-ah him le muong taka ni thar le hun thar hmang nawk dingin ka hung tlung nawk anih.



CHANCHIN LAWRKHAWM

## Voisun hin MHWA member tamtak chu Staff Selection Commission(SSC) hnuoi-a Section Officer(S O),Audit examination 2008 an pek.Ei member voisuna exam ei zuk hriet thei hai chu Stephan C Hmar, Christopher Lalrothang,Lalthakhum Khawbung(Buonga) le Jacob Lalmalsawm Shakum.Hlawtlinga lawmumtak an hung chang ngai MT chun a nuom pui hle.

## Lovin hnu met ta sien khawm Mary,ei hriet thei dan dingin PG-Boys Wing Warden Carlos Lienlal a sangnu chu Kaya Skin Care ah sin a lo zawm der ta.Chuong ang bawkin Reuben Khawbung khomin Spanco a sin a lo hmu thar.MT chun a lawm pui hle-el ba’ka,an sin thawna-a hlawtling zawm pei dingin a ditsak hle.

## Luv John le Jack Thanglien hai khom chuong chen Mumbai an mi hung uop hnungin khuo tieng Christmas hmang dingin Inrinni tarik November 29, 2008 khan an lo liem tah.

##Esther Chawngrongai chu thla 4 sung Sirbe(Rajasthan)hmuna training a um chu,damtakin Zirtawpni tarik November 28, 2008 khan Mumbai a hung tlung nawk tah.

##Ei Welfare Chairman Darzakhum Songate chu Nilaini tarik November 26, 2008 a inthawk khan hritlang-awmna in a bawrsawm hle thu ei lo dawng.Chuong ang bawkin MT Editorial Board Member Lalthakhum Khawbung(Buonga) chu typhoid-a na-in tuhin doctor inchaw dung zui-a enkawl mek anih.Ei unauhai an hung dam vat na dingin ei trongtraina na-a hre zawm pei ei tiu.

## James Daihmingthang a sangpa William Chongthang chu Mumbai-ah chawl hmang ding inringni tarik November 29, 2008 khan a hung tlung.Hi le inzawm hin Pi Joynunthar Whalen khom Mumbai a hung in zin.Thawtranni tarik December 1, 2008 hin Baroda tieng liem nawk a tih.

## Ei tangval Lalliensung,Tata Institute of Social Sciences a MA(Disaster Management) inchuklai,hun iemani chen khuo tieng Rengkai-a chawl hmanga fe chu,thawleni tarik November 25, 2008 khan damtakin Mumbai a hung tlung nawk tah.Ama hin ei freshers meet hmangna dinga ei thuomhnaw tamtak a hung phur nghal.



TRONGBAU

##Tu hin chu Mr contest na a major contender Luv John a fe ta bawka,Mr ka tlingna ding hin a mi daltu ding dang ka hriet ta naw ngei...

Tv Zarzolien

## Ei freshers meet a hnai deu deuva ka la’m dan ding le kan chei dan ding ruok an tah,ka lungril a um..chuna ka body guard khom ka ngaisak hman tan aw-.inah an tawm trawk2 el anih

Nk Lawmnakim(BodyGurad from Shillong)

## To trawk trawk angin in lang lang khom,zankhat ka zuk che meu khan chu, Kalina kotthler a mi hai an buoi vawng el anih.Ei ni car khal inchuk a fe....

Tv Zohmingsang(The Skoda Driver)

## Tuta kar tawp tieng chu an hoi ie..Terrorist sponsored holiday kan hmu a.........

Tv John K Dulian(The Holiday)

Monday, November 24, 2008

Mumbai Tuisunsuo 23/11/08 Vol 1 Issue 13

EI KHAWVEL A LIEN VE TAH IE!

-Rev.Kh.Thang Dailo

Bombay ka fe hmasak tak na chu kum 42 lai a lo liem ta hiel el a. 1966 khan ABVP(Akhil Bharatia Vydiarthi Parishad) hai huoihotnain North-east India a inthokin student 25 lai thla khat sung Bombay a sungkuo dang dang laia um dingin thruoi thlâkin kan um a. Hi programme thiltum tak chu India rama hnam le chi tum tum hai inunauna le inthuruolna siem thrat a nih. Tuta trum a Hmar Christian Fellowship, Mumbai in kan sungkuo a Biekin a rongbawlna nei dinga an mi hung fiel leia kan fe le a hmasa lem trum a thil um dan chu a danglamin, mumang ka sawn rak el a nih. A khuo khawm a lo lien ta in, a kawtthler hai khawm lirthei leiin intep em emin ka hmu a. Railway station an lo suong em em Victoria Terminus ti khom chu hming dang dai a lo ni tah a. Hanging Garden a inthoka Marine Drive le a khel tieng ram hai inlang dan khom a danglam ta em em el. Kha hunlai khan chu Marine Drive sira Air India building chu, a ma anga insang hmu ding hrim hrim a la um noh a. Chun a mi thruoitu hai chun a khel ting ram awl lien takel (Colaba) um chu Army hai ram a ni thu le civil mi an fe mei mei naw thu an mi hril a. Tuta trum hlak chu mani in tlung ang el a kan tlungna hmun Pu Darthangluoi le a nuhmei Dr. Laldaikim hai in umna chu a lo nita zing el a.

Kan fe hmasak trum hin chu Juhu ah Acharya sungkuo in ah ni thum ka um hnungin Bandra ah Persi hmeithai pakhat, pitar takel in ah an min tlungtir nawka. Vai hai lai thla khat sung zet ei hei um chu, vaihai khosak dan le nun dan chu ei hriet nuom khop el. Amiruokchu kei anga rel(train) khom hmu phak lova B.A lo zo pawl hai ta ding chun ningintel chu a um fût el. Hi kan châm sung hin Bombay khawpui a thil le hmun pawimaw hai le a state sunga historical sites hai khom an mi sirpui vonga. Film star Dev Anand, Asha Parekh, Meena Kumari, Raj Kapoor le a dang dang hai kan inhmupui thu veng tieng kan hei hril chu ruol haiin an min hnarin, inti theinaa hmang hiel a awl. Khang hun laia Hindi film ‘Jap Pyeear Kisise Hota Hai’ ti le a hla- ‘So sâl phale muje tum se pyeear tha’ ti hai lem kha chu ei thingtlang khuo a chen ei lo kurinkukpui kha ani hrim a.

Awle, thil a danglam ta dân le ka thil tuok hai hril ding tam tak um sienla khom ka hril nuom tak pakhat chu hienga ei ni mi Mumbai khopui ah mani in le lo ang ela ei khawsa el ta thu hi a nih. Persi pitar in a thlakhat deu thaw khawsawt le ningintel em em a, vengtieng le mani mi ngaia ka um le tuta ei um dan a danglam em em el hi a nih. Kha hun lai khan ei ni mi tu khawm um an la um noh a. A um sun nia ka hriet chu Pu P.C.Sieka (late), Saidan khuo Navy a thrang kha a nih a. A ma hlak chu Navy hai lai a um ni ding a na hmu le biek phak ruol a ni noh. Tuta truma Pu Darza le Esther hai nupa ina kan khawsak dan hi chu mang khawma mang phak chi a lo ni nawh. Eini mi sorkara officer lien tak tak le midang hai sorkar dawr, company le NGO a hai sinthaw ei hei um el ta hi lawm a umin a mak ka ti hiel a. Chun, Hmar Chriatian Fellowship le Hmar Welfare Assocaition hai indin le inthuruol taka ei um hi thil thra le lawmum taluo a nih. Ei khawvel hi a lo lien ve ta ngei ie.

A hnuoia thil hai hi ei hriet ding le thaw ding a pawimaw ka ti em em hai chu an nih:

(1)Mumbai khawpui, India Financial Capital, mihai hril huoi huoi ah ei um hi ei vangnei a. Thil inchukding tam tak umna hmun ah ei um ti hi hre tlat ei tiu.

(2)Ei ram tieng (veng tieng) chu political, social, economic tieng thu ah umna tlâklo le fâk le dawn zongna harsatna hmun a ni ta si a, lampui dang ei nei naw leia miram(Aigupta) ah pûrchaw dinga fe ei nih a. Ei ngirhmun hrein nasa taka thrang ei lâk a trul.

(3)Mi tam tak hi thiemna le education tieng ah ei inhnuoi deu leiin sin thra hmu intak ei ti a ni thei. Amiruokchu takinnîngna, taimakna le indikna ei nei phot chun mihriema qualification ropui tak ei nei ti hi hre zing ei tiu. Chuongchun ei ram le hnam ta dinga thil thra tam tak phursuokin hawn ngei ei tih.

Pune;November 12, 2008



TAWNGBAU LAKKHAWM

@@..I aw... Batch Re-Union a ka fe chu union ta nek nekin seminar ang deu hin an mi thawpuia ka Vapuolte reng reng kan hmai ie... High Sikul rûn kan lawi lai kha ka hriet dawk rum rum el

Pu Darzakhum Songate

@@ ....Tuta Pune a inthoka hung po khom hin,Mumbai hai chu foot ball-ah kan hne el naw ding cheu am ani aw......

Pastor Siesang

@@......Pa Pa Ball in pét ta naw ding mawh? Iem ata Ma Ma Second Hand Bale hai kha foot ball ang in I pét a. Ka hriet fie nuom a nih.

Edlyn Sinate

@@..........Ka ring nék daiin a milo ‘admire’ tu anlo tam ani hi tie maw.... Zantin MT website ka hawng zatin MT Poll a ka hming hi a kai sang pei. It’s really amazing for me............

Nk Irene Amo (Da Oldest Hmar Youth in M’Bai)

@@......In mi tluk naw tawl khawp el maw ka lenruolhai. Mister tlingna dingin maw vote dam in zawng chu, lungsiet in um tawl khawp el mi luck lo ruol. Kei dam kha chu aw, vote ka zawng teu teu le nunghak ruolin an lo zawng el. Mr. SIKPUI RUOI 2007 damss kha chu ‘chiawk’ ti-a MU-in AR a lâk ang el in ka lâk nawl el a ni kha, a hre tuhai vawng in ni kha.

Tv James Lalkhumsang(Mr.Sikpui Ruoi ‘07)

@@....Cool le biek inhawi Miss dingin in dit chun vote zawng a trul kher kher nawh. Kei dûngkai thra zut el le mi inkhaithli zet zawt el ka um hi tie Miss ding chu...

Nk Esther Ramdinthar

@@U Darza kha kan in lawnna ding motor a mi buotsai peka,inhoi takin kan in lawn thei chau ni lovin Mumbai hmun hran hran kan fang kuol thei bawk,kan lawm khop el ie

Tv Alan L Thiek

@@Ni 29 November vengting suokna ding ticket ka lo lak ta-a chu,miss ding kui in buoi hmel em,ticket ku hi la hang cancel lang,kei ku hih miss ding mi thlang inla nel...

Ms Rovi(Ruthi Ni)

@@Tulai Mumbai hmar po po Mr le Miss buoi in, in buoi-a,vote in zawng kuol vela.Keihlak ka behna hro inhmang zong in,Kalina le Kolivery kotthler a hmar in tin ka dap kuol vela.Mr le Miss ka hriet fu’k naw reng reng...ana chu miss chun in mi thlang thei tho aw...

Nk Darlienmawi



CHANCHIN LAWRKHAWM

@@Ei Welfare Chairman Pu Darzakhum Songate Nagpur hmuna Batch Re-union-a hang thrang chu tuva kar Thawleni khan damtakin Nu-le-Nau trangnema pawm nawk thei dingin Mumbai a lo hung tlung nawk tah. Ama hi Indian Revenue Service (IRS) 1992 Batch a nih. MumbaiTuisunsuo(MT) chun Mumbai damtaka a hung tlung nawk hi a lawmpui hle.

@@Sweet sixteen fe pel theilo, Nk Hunlawmum Varte, chawl hmanga Tuithraphai-a fe chu Ningani khan Mumbai a hung tlung nawk tah. Veng tieng chanchin hre nuom tuhai chun ‘appionment’ siemin pan thei zing nieng a tih. Welcome back.Ama hi karthar Ningani tarik 27 Nov 2008 zan hin a sinthawna,Royal Carribean Cruiseline zawmnak dingin Florida,USA pan a tih.

@@Ei Editorial Board Member Pu Lalthakhum Khawbung chun tulai hin a flat rawng mawi tak elin painting a thaw thu mi ringumtak a’nthawkin thu ei lo dawng. Chanchin ei lo dawng dan chun an nu alo WELCOME na dinga rawng hi a naal nia hriet a nih.

@@Ei Freshers’ Meet ding le inzawmin nunghak tamtak chu anlo phur ta hle. Nk. Ruthi Lalsanhim hai inah thrahnem ngaitakin hnam lam an inchûk mup mup zing. Hieng lai zing hin ei nunghak tamtam Surat-ah ‘catering’ in an fe thu ei lo dawng bawk. An hungkir pha chu Chawlni Refreshment an tum ngei ei beisei.

@@Tulai sik-le-sa inthlâk danglam leiin Ms Lalnunthieng le Lalromawi(Ro-i ) bawrsawm takin an um zing. Ms Lalnunthieng hi ‘Drip’ tamtak khai ani ta a, thrat tieng a hung pan pei ei beisei. Chun Ms Ro-i khawm awmnatn leiin Medical Check up thaw zing a nih. Hung tlung ding Thawleni hin Check up thawk ding a ni leiin ei trawngtraina hai-ah lo hre seng ei tiu aw.

@@Saikot nunghak Lalrampar chu tuta kar khan khawsakna thar zawm dingin Mumbai khopui a lo chuongkai.Tuhin Nk Jimry in,Punjabi Veng a an nghat.Tlangval hai bengvar vat thra hleng a tih.

@@Ei ni lai hun sawttak chawl hmanga a um hnungin,Pi MarishaVanhlupui Amo chu karthar thawleni,tarik 25 Nov,2008 hin a sin thawna Royal Carribean Cruiseline zawm nawk dingin Florida,USA a pan a tih.

@@Ei unau Pune a inthawka mi hung kan hai-a bikin tlang val hai chu-Pastor Lalsiesang le Pune Fellowship Chairman Pu Salem L Hmar hai an tlungna ding Pu Luoia in Colaba-a an zu thak hnung-in,Mumbai khawpui la fangin,Marine Drive lai lengin inhawi an ti hle.Chanchin ei hriet zawm pei danin,an khawlai leng hih inhoi an ti luot in,UBS tieng an student chanpui, abiekin nunghak hai phone kuol in khawvar an rawt.An ni hi Pu Darzakhum Songate in an lawnna ding motor changkang fahran a buotsai pek anih.

@@Sally Lalrinmawi,ei hriet thei dan dingin UBS a U Dari naunu,Hotel Managemnt inchuk zova,Four Seasons Hotel,Worli a sin lo thaw zing chu,Kolivery kotthler mi hrut pui dingin Nunthieng PG tuta kar khan a lo hungin sawn lut tah.Kolivery tlangval hai khah truonthra trul hle’ng a tih.